Slaaptips voor ouders (die je wilt lezen voordat je baby er is)

Publicatie: 10 mei 2021

Zonder baby kun je je niet voorstellen dat het bíjna het belangrijkste onderwerp in je leven gaat worden: slapen. Of liever: níet slapen. Mama zijn is namelijk erg leuk, maar zonder slaap is het toch een stuk minder #genieten. Daarom hierbij slaaptips, voor iedereen die straks niet een baby heeft die altijd en overal slaapt. (Heb je die wel: lucky you!)

Doorslapen

Als we het hebben over doorslapen, dan betekent dit bij een baby wat anders, dan bij een peuter. De laatste leg je tussen 19u en 20u op bed en die slaapt door tot de volgende ochtend. Maar een baby, zeker een pasgeborene, heeft nog nachtvoedingen nodig en moet nog wennen aan een ritme. Vanaf ongeveer drie maanden heb je – in het gunstigste geval – kans op doorslapen. En daar wordt mee bedoeld dat ze na de laatste voeding (meestal rond 23u) slapen tot de ochtend. Doen ze dit niet, dan kunnen daar meerdere redenen voor zijn. Misschien heeft hij toch nog meer honger of een vieze luier, mist hij het contact met jou of heeft hij last van darmkrampjes. En uiteraard zijn er nog meer redenen te bedenken. Ga daarom altijd kijken als je kindje huilt.

Altijd en overal slapen

Meteen even daarover. De meeste baby’s slapen de eerste week (of weken) inderdaad overal. Hartstikke fijn. Jij denkt: kat in het bakkie, ik heb een makkelijke slaper. Totdat opeens je baby níet meer overal slaapt en wakker wordt van een voorbijrijdende brommer. Hè? Hoe ouder je baby wordt, hoe meer invloed de omgeving krijgt. Maak de babykamer dus slaap-proof: kies een kamer met niet te veel herrie van buitenaf (als dat mogelijk is), schaf een ‘white noise’ app aan (meer hierover later) en koop donkere gordijnen. Wacht met donker maken tot je baby ongeveer een week of zes is en zijn dag- en nachtritme op orde heeft.

Héél even op, en dan weer slapen

Ondergetekende kreeg rond de zesde week te maken met een baby die weliswaar iets langer op kon zijn achterelkaar, maar ook jengelig werd. ’s Morgens na het wakker worden ging ik gezellig ontbijten, wilde daarna douchen en dan was het hommeles. Hij wilde niet in de wipstoel, in de box… niks eigenlijk. Wat bleek? Baby was een uur op en alweer moe. Die van mij hield het zelfs met 5 maanden nog maar anderhalf uur per keer vol, daarna moest er weer even gedut worden. Geef je baby dus voldoende gelegenheid om te slapen. Jengelen betekent meestal: moe!

Wakker houden overdag helpt niet

Ik had al mijn overtuigingskracht nodig om manlief in te laten zien dat een baby overdag wakker houden, niet zorgt voor betere nachten. Als een baby helemaal over z’n toeren de nacht in gaat, wordt slapen alleen maar lastiger. Zorg dus dat je baby overdag goed uitrust.

In eigen bed

Als je baby drie maanden oud is, is hij er zoetjesaan klaar voor om overdag in zijn bedje slaapjes te doen. Vooruit, sommige baby’s vinden echt alles best en slapen al vanaf dag één ook overdag in hun wieg of ledikant. Ik zat de eerste maanden meestal met een slapende baby op de bank, terwijl ik in een vreemde bocht probeerde mijn wenkbrauwen te epileren. Of hij sliep uren in de draagzak. Prima, maar met een maand of drie vond ik het tijd af en toe éven zonder aangeplakte baby te kunnen voortbewegen. Ik begon met hem overdag in zijn bedje leggen (telkens een slaapje meer) en dat ging meteen vrij goed. Hij jengelde wat de eerste dagen maar niks ernstigs. Hij viel zelf in slaap en ik was apetrots. Eureka!

Taken verdelen

Zorg voor een extra bed waar jij of je partner een paar uurtjes rustig kunnen slapen, terwijl de ander dealt met de darmkrampjes of andere ongemakken. Nee, niet romantisch, wel handig. Constant allebei rondlopen als zombies is óók niet romantisch.

Geniet van elke goede nacht

Heel eerlijk: het eerste jaar met een kleintje is ook een beetje overleven. Je baby gaat ontelbaar veel ontwikkelingen doormaken, tandjes krijgen, ziek worden… en zijn slaapritme verandert ook regelmatig. In het verleden behaalde resultaten, bieden géén garantie voor de toekomst, ook niet als het om baby’s gaat. Slaapt hij door met drie maanden (dat wil zeggen: vijf tot zes uur slaap achter elkaar)? Te gek. Zorg dat je op tijd naar bed gaat en pak alle de slaap die je pakken kunt. Die van mij besloot met vier maanden weer zes keer per nacht wakker te worden, en ik ben niet de enige als ik alle forums moet geloven. Ook dit komt weer goed, maar elke goede nacht mag gevierd worden!

Zoals ik al zei: het komt goed

Stop jij ook veel energie in de slaapgewoontes van je kleine? Korte slaapjes overdag? Niet zelf in slaap kunnen vallen? Maaiende armpjes? Noem het maar. Die van mij werd standaard na 45 minuten overdag wakker, en dat was echt te kort toen hij jonger was (want: chagrijnige baby). Ik wiegde hem dan weer in slaap en zat de volgende 45 minuten met hem op schoot. Geen ramp, maar wát wilde ik graag dat hij dit uit zichzelf kon! En wat bleek? Met vier maanden ging hij opeens langer slapen. En ik hoefde er niks voor te doen. Zonde van al dit getob dus! De meeste problemen lossen zichzelf op, wil ik maar zeggen.

‘Musthaves’ om een goede slaper te creëren

• Begin rond drie maanden je baby te ‘trainen’ zelf in slaap te vallen, zonder draagzak, wiegen et cetera. Je baby raakt snel gewend aan ‘geholpen’ worden met in slaap vallen: maar zelf in slaap vallen is een belangrijke skill, waar je baby zijn hele leven nog iets aan heeft.
• Rond de zes maanden begint je kleine te begrijpen dat papa en mama komen als hij huilt. Als je zeker weet dat er niks aan de hand is (tandjes, enge droom, poepbroek, koud, warm etc.) kun je hem trainen weer zelf in slaap te vallen, zonder oppakken. Ga met telkens een langere tussenpauze even kijken, stel hem gerust en ga weer weg. Wees wel consequent en pak hem niet de ene keer wel op, en de andere keer niet.
• Baby’s maken vaak zichzelf wakker door bewegende armpjes. Inbakeren, een Puckababy: het kan allemaal helpen. Probeer dit vooral!
• In de baarmoeder hoorde baby telkens jouw bloed langs suizen en was het nooit stil. Het kan dus helpen om voor wat ‘white noise’ te zorgen. Zet een ventilator in de kamer, of download de app Baby Relax Sleep Pro (wel even je telefoon op vliegtuigmodus zetten).
• Maak de eerste weken heel duidelijk wat dag en nacht is door de kamer overdag licht te houden en ’s nachts donker. Doe de voedingen ’s nachts in stilte en met zo min mogelijk ‘entertainment’. Na deze tijd kan het juist helpen om de kamer donker te maken tijdens dutjes overdag. Je baby krijgt dan minder prikkels en slaapt misschien langer.

Disclaimer: Nergens zoveel uiteenlopende meningen over als baby’s en slapen. Laten huilen, niet laten huilen, in bed nemen, niet in bed nemen – iedereen pakt het anders aan. Dit artikel is voortgekomen uit eigen ervaringen, gecombineerd met het lezen van een aantal bekende Nederlandse en Amerikaanse slaapboeken (die elkaar overigens ook vaak tegenspreken). Kijk goed naar je baby en volg je moederinstinct. Moet je baby getroost worden? Go for it. Vooral met kleine baby’s valt er nog weinig te ‘trainen’. Probeer het luchtig te houden, hoe moeilijk dat soms ook is na (weer) een nacht nachtbraken. De meeste ouders die ik sprak met oudere kinderen, zijn deze tijd al snel weer vergeten, want echt: het wordt beter!